Geen arbeidsovereenkomst maar managementovereenkomst

Werknemers zijn goed beschermd. Dat is algemeen bekend. Dat moet ook de gedachte zijn geweest van een partner van Deloitte die vergeefs een beroep deed op ontslagbescherming. Zowel de kantonrechter als het hof oordeelden dat van een arbeidsovereenkomst niet langer sprake was na toetreding als partner met de bijbehorende winst gerelateerde beloning. En van ontslagbescherming dus geen sprake is.

Wanneer is er sprake van een arbeidsovereenkomst?
Volgens de wet is de arbeidsovereenkomst, de overeenkomst waarbij de werknemer zich verbindt:

•     in dienst van de werkgever,
•     tegen loon,
•     gedurende zekere tijd,
•     arbeid te verrichten.

Kort samengevat zijn dus vereist: arbeid, gezag en loon.

Partner van Deloitte met managementovereenkomst doet beroep op ontslagbescherming
De partner is in 2014 toegetreden als partner. Deloitte heeft de aansluitingsovereenkomst met de partner in 2020 opgezegd. De partner stelde vervolgens dat er nog altijd sprake was van een arbeidsovereenkomst en hij dus recht heeft op ontslagbescherming. Volgens de partner voldeed de samenwerking tussen hem en Deloitte aan de vereisten voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst: arbeid, gezag en loon.

Hof Amsterdam past criteria arbeidsovereenkomst toe uit arrest X/Gemeente Amsterdam
Nadat de partner bij de kantonrechter geen gelijk kreeg, is hij in hoger beroep gegaan bij het Hof Amsterdam. Het Hof Amsterdam heeft in lijn met het arrest X/Gemeente Amsterdam overwogen dat eerst vastgesteld moet worden welke rechten en verplichtingen partijen zijn overeengekomen en dat daarbij ook mag worden gelet op de manier waarop aan die afspraken uitvoering is gegeven (stap 1).

Daarna moet beoordeeld worden of de overeenkomst voldoet aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst (stap 2).

Arbeidsovereenkomst ingeruild voor managementovereenkomst met B.V. en salaris ingeruild voor managementvergoeding
Het hof heeft bij stap 1 - de uitleg van de in 2014 gesloten aansluitingsovereenkomst - onder meer van belang geacht:

•     In het kader van zijn toetreding als equity partner werd de arbeidsovereenkomst tussen Deloitte en de partner in 2014 beëindigd. In plaats daarvan werd een aansluitingsovereenkomst gesloten tussen Deloitte en de persoonlijke vennootschap van de partner (management B.V.).
•     In plaats van salaris ontving de partner voortaan een voorschot op de winst in de vorm van een managementvergoeding.
•     De partner en zijn vennootschap hebben zich richting Belastingdienst als ondernemer gepresenteerd.
•     De partner moet worden beschouwd als professionele partij die in rechtskennis niet voor Deloitte onderdoet.

Daaruit volgt dat partijen van elkaar mochten verwachten en begrijpen dat het doel niet langer een arbeidsovereenkomst was, maar een andersoortige samenwerking.

Geen arbeidsovereenkomst want geen loon en geen gezag
In het kader van stap 2 heeft het hof vastgesteld dat van loon in de zin van de wet geen sprake is geweest. De beloning verliep via de management B.V. van de partner, de beloning was winstafhankelijk en de vergoedingen waren onderworpen aan vennootschapsbelasting en btw.

Ook van een gezagsverhouding was volgens het hof geen sprake. Na toetreding in 2014 veranderde de positie van de partner. Hij werd aandeelhouder met stemrecht, ging ondernemersrisico dragen en kreeg meer vrijheid in zijn praktijkvoering.

Ten overvloede heeft het hof nog overwogen dat de partner zich tót de opzegging medio 2020 nooit op het standpunt heeft gesteld dat sprake was van een arbeidsovereenkomst. Dit terwijl hem duidelijk was dat Deloitte ervan uitging dat er geen sprake meer was van een arbeidsovereenkomst. Daaruit leidt het hof af dat de partner zich tot medio 2020 kennelijk ook kon verenigen met zijn gewijzigde positie als gevolg van zijn toetreding als partner.

Lessen voor jou als werkgever
Voor jou als werkgever is het van belang om steeds stil te blijven staan bij de vraag of gemaakte afspraken niet stiekem toch kwalificeren als een arbeidsovereenkomst. De benaming boven een contract is daarbij in ieder geval niet bepalend.

Heb je vragen over het werken met managementcontracten of zzp'ers? Neem gerust contact op met de arbeidsrechtsadvocaten van RWV.

Bron: RWV