Herstructurering glas nodig voor klimaatneutraal

De hoofdvestiging van Ter Laak Orchids meet zo'n 13 ha glas en is in plaats gekomen van 8 aparte kwekerijen die daar stonden. Daarmee is het een duidelijk voorbeeld hoe er door herstructurering en nieuwbouw grote stappen gezet kunnen worden in energieverduurzaming.

De nieuwste kas van Ter Laak Orchids van 5 hectare is een Daglichtkas: door een speciaal dek met fresnel-lenzen wordt het teveel aan zonlicht wordt omgezet in warmte. Dit werd toegelicht door manager operations Ewald de Koning. Door deze techniek en veel extra isolatie gebruikt deze kas slechts 40% van de hoeveelheid energie voor verwarming vergeleken met referentiekassen.

Met maar liefst 8 wko-installaties wordt de zomerse warmte opgeslagen en in de winter gebruikt. Daarnaast heeft Ter Laak Orchids ook een WKK-installatie en het bedrijf is aangesloten bij de warmtecoöperatie Wippolderlaan. Met de realisatie van een warmtenet komt er de mogelijkheid voor Ter Laak Orchids om ook warmte te leveren aan de omgeving, zo vertelde de Koning.

Trots en ambitie
Rob van den Ende van ontwikkelingsbedrijf HOT betoogde dat ondernemingen zelf niet in staat zijn om hun omgeving te veranderen met de benodigde voorzieningen. Ter Laak vormt een van de weinige uitzonderingen. In zijn ogen begint herstructurering altijd met ondernemers met trots en ambitie in het gebied zelf. Die bedrijven moet je verleiden door goede gebiedsvoorzieningen, zoals energie-infrastructuur met een warmtenet, duurzame bron en voldoende zware elektra.

Volgens Rob kun je niet wachten op voldoende commitment van afnemers voor de aanleg daarvan. Er moeten partijen zijn die daarvoor het risico nemen. Toch geeft hij aan dat break-even in het totaal van reconstructie bijna onmogelijk is.

Ton Sels van Capturam noemde herstructurering en de energievoorzieningen geen technische maar een organisatorische uitdaging. De tijd gaat snel: 20 jaar geleden was er angst over de milenniumbug en over 20 jaar willen we klimaatneutraal. Dit vereist een integrale aanpak waarbij glastuinbouw gekoppeld wordt aan woningbouw en bedrijvenparken met hun zonnedaken. Met gemeente, HVC, Glastuinbouw en Capturam is er een unieke samenwerking in het Westland die benut kan worden om de grote stap naar klimaatneutraal te maken.

En-en
Jeroen Straver van de gemeente Westland toonde mooie kaartjes van de leeftijd van de Westlandse kassen. Ruim 20% is ouder dan 30 jaar. Op de kaartjes zie je duidelijk enkele concentraties van verouderde kassen. Daar is volgens hem echt herstructurering nodig. In de andere gebieden spreekt hij liever over vernieuwing die vooral plaatsvindt door de bedrijven zelf.

Jeroen gaf aan dat klimaatneutraal geen keuze is van of-of maar van en-en. Alle opties zullen benut moeten worden om dat doel te halen. Nu de omgevingsvisies eraan komen adviseerde hij de tuinbouw om daar actief mee aan de slag te gaan en zelf met de visies op de verschillende gebieden te komen. Dit geldt niet alleen bovengronds maar ook voor de ondergrond. In zijn ogen verandert de rol van de gemeente van klassiek sturend naar meer initiërend en faciliterend. Ook deed Jeroen een oproep om niet alleen op warmte te focussen maar ziet hij ook kansen voor pilots op gebied van (duurzame) elektra.

Meedenkende gemeente
Teler Hans van den Ende runt met drie zoons een moderne rozenkwekerij in Monster. Volgend jaar verdubbelt de kwekerij van 4 naar 8 hectare. Duurzaamheid is een belangrijke leidraad voor het bedrijf. De kwekerij werkt WKK's maar is toch aangesloten bij Polanen. Hoewel aardwarmte op dit moment voor hen niet interessant is ziet Hans het voor toekomst als noodzakelijke optie. Natuurlijk noemt hij daarbij ook de recente verhoging van ODE als belangrijk obstakel.

Voor de toekomst is een warmtenet met een duurzame bron voldoende zwaar elektranet en goede CO2-voorziening nodig in het gebied. Voor zijn huidige kwekerij heeft hij zelf moeten investeren in een 1,5 km zware stroomkabel terwijl dat in een tuinbouwgebied er gewoon moet zijn. Hij pleit ook voor een meer meedenkende gemeente bij vergunningen en ontsluiting van de bedrijven.

Bron: Greenport West-Holland