Tuinbouw schakelt snel voor aanpak coronacrisis

Tuinbouworganisaties werken ieder hard aan oplossingen voor knelpunten bij ondernemers in hun eigen deelsector. Samen pakken ze collectieve knelpunten op. Hiervoor brengt Greenports Nederland kennis en netwerk bijeen om de gezamenlijke aanpak te coördineren en faciliteren. Maandag was een gezamenlijk eerste overleg van alle organisaties. Vanuit dit Crisisoverleg ontstond een crisisorganisatie met een Regiegroep, Coördinatieteam, Communicatieteam en drie Taskforces. "Mooi om te zien dat ons netwerk en structuur in een periode als deze snel en flexibel kan schakelen. En tot eerste resultaten leidt. Samen trechteren we informatie voor een beeld van knelpunten en (te verwachten) schade. Met eensluidende en goed onderbouwde boodschappen zijn er korte lijntjes met de diverse ministeries. Ik vertrouw erop dat we samen in deze crisisorganisatie het een en ander voor elkaar kunnen krijgen voor de ondernemers in onze sector", zegt Jaap Bond, voorzitter van de Regiegroep Coronacrisis Tuinbouw.

Acute nood
De wereldwijde maatregelen om verspreiding van het coronavirus in te dammen, veroorzaken een acute noodsituatie in de Nederlandse tuinbouw. Vraaguitval, logistieke problemen en tekort aan arbeidskrachten verstoren abrupt de cyclus van productie, handel en verkoop van vers product als bloemen, planten, groenten en fruit en zaden en jong plantgoed. De tuinbouw inventariseert welke maatregelen de sector zelf kan nemen om de eerste pijn te verzachten. Daarnaast roept de sector overheid en banken op ervoor te zorgen dat in de kern gezonde bedrijven niet het loodje leggen. Dit bericht bracht Greenports Nederland vorige week naar buiten met een persbericht.

In de periode medio maart tot medio mei loopt de schade in de hele tuinbouw al snel op tot circa 5 miljard euro. Zo becijferden de tuinbouworganisaties gezamenlijk. Het bedrag is een optelsom van de schade bij veilingen, de bloemenhandel, het verlies aan afzet bij de bollen- en bomenhandel. Maar ook het wegvallen van de afzet van groenten in de out of home market en de toenemende beperkingen om zaden, jong plantgoed, gewasbeschermingsmiddelen (waaronder ook biologische bestrijders), hommels, meststoffen en materialen voor de kassenbouw internationaal te vervoeren.

Arbeid, Financiën en Logistiek
Naast genoemde directe schade, zijn er problemen met beschikbaarheid van arbeidskrachten, is de financiële nood acuut en loopt de logistiek vast. Om knelpunten scherp in beeld te krijgen om oplossingen te kunnen formuleren en vervolgens actiepunten goed te adresseren, zijn Taskforces ingesteld voor de thema's Arbeid, Financiën en Logistiek. Personeel dat plots naar het thuisland vertrekt. Of dat wegens de afsluiting van grenzen bij de Schengenlanden niet meer terug kan komen. Het zijn voorbeelden van knelpunten waar de Taskforce Arbeid aan werkt. Er is eenduidige communicatie via de werkgeverslijnen gewenst. En de Taskforce probeert vraag en aanbod van personeel te matchen. Ander aandachtspunt is de voorlichting aan buitenlandse werknemers over de Nederlandse Corona-aanpak. Bij haar werkzaamheden heeft de Taskforce aansluiting bij de gelijknamige Taskforce van LTO. Zie voor informatie: Werkgeverslijn Corona, Werkgeverslijn Inventarisatie personeelsbehoefte en Werkgeverslijn Veel gestelde vragen.

Noodkrediet en Noodfonds
Deze week presenteerde het Kabinet ruimhartige regelingen om de eerste financiële nood bij bedrijven op te lossen, waaronder een Noodkredietregeling zoals bijvoorbeeld de regeling Borgstellingskrediet Landbouw (BL-C). Daarnaast schuiven banken de aflossingen op. Dit helpt enorm, maar kan toch niet afdoende blijken om te voorkomen dat in de kern gezonde bedrijven omvallen. De Taskforce Financiën inventariseert waar nog pijnpunten zitten, ter onderbouwing van de mogelijke aanvraag van een Noodfonds. Als dat er komt, is het van belang om een gedegen en betrouwbare registratie van schadeposten te hebben. De Taskforce werkt aan één uniform formulier voor loggen van schade. Dit zal geschikt zijn voor alle bedrijven in de tuinbouwketen. Het formulier zal binnenkort beschikbaar komen met goede instructie voor de ondernemers.

Wegvallen transportmogelijkheden
De tuinbouw maakt gebruik van burgervluchten voor transport van tuinbouwproducten. Het stilvallen van (lijn)vluchten raakt direct die in- en uitvoer. De Taskforce Logistiek brengt deze en andere knelpunten in beeld. En haakt vervolgens nauw aan bij organisaties (zoals EVO Fenedex en Transport & Logistiek Nederland) die bij andere sectoren tegen vergelijkbare problemen aanlopen. Voornaam aandachtspunt is ook de zogeheten Green Lane. Die corridor voor essentiële goederen moet ruimte bieden aan zaken die noodzakelijk zijn voor goed functionerende tuinbouwketens, meent de sector. De Green Lane is vooralsnog voor voedsel en medicijnen. De Taskforce werkt aan een lijst met 'tuinbouwgoederen' die essentieel zijn om de voedselproductie en -voorziening nu en in de (nabije) toekomst in stand te houden. Ook die zouden gebruik moet kunnen maken van de Green Lane.

Werkbezoek LNV-minister Schouten
LNV-minister Schouten bracht donderdagochtend een werkbezoek aan een Chrysantenteler in Nootdorp. In het bijzijn van Jaap Bond (voorzitter van de Regiegroep Coronacrisis Tuinbouw) en Sjaak van der Tak (voorzitter Glastuinbouw Nederland) kon de teler haar in kort tijdsbestek een scherp en indringend beeld geven van de nood in de sierteeltsector. Na plots wegvallende vraag is hij nu genoodzaakt oogstrijp gewas te vernietigen. Personeel zit merendeels thuis en de schade loopt wekelijks fors op. Duidelijk werd dat dit niet op zichzelf staat; de hele keten van toelevering (stekmateriaal, bijvoorbeeld), handel en verwerking valt stil en is zwaar gedupeerd. Schouten dankte de teler voor het inzicht en complimenteerde Bond met de voortvarende aanpak waarop de tuinbouw met de Coronacrisis aan de slag is gegaan.

Coronacrisis Tuinbouw
Greenports Nederland coördineert en faciliteert voor tuinbouworganisaties de aanpak van de Coronacrisis. Hierbij inventariseren deelnemende organisaties de impact en het schadebeeld in de sector als gevolg van wereldwijde maatregelen om de Coronapandemie in te dammen. Ze werken vervolgens samen aan oplossingen voor collectieve knelpunten.
 
Aan het GP NL overleg Coronacrisis Tuinbouw nemen de volgende organisaties deel: Anthos, AVAG, gemeente Westland, Glastuinbouw Nederland, Greenport Holland, GroentenFruit Huis, Greenports Nederland, KAVB, LTO Nederland, ministerie van EZK & LNV, NFO, Plantum, Rabobank, Royal FloraHolland, Topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal, VBN en VGB.

Bron: Goedemorgen