'Veranderende vraag naar tuinbouwoplossingen'

"De afgelopen tijd zijn de vragen die de markt aan Codema stelt, breder geworden. Eerst bepaalde een specifieke discipline de vraag - voor mij is dat de logistieke systemen in de kas - maar, de klant vraagt steeds vaker om een compleet teeltsysteem van logistiek, bewatering en belichting. Daar heeft Codema haar dienstverlening op aangepast", zegt Roeland van Dijk, Head of Technical Sales Consultants. "Hierdoor heb ik een meer integrerende rol gekregen en betrek ik snel andere specialisten bij een project. Het leuke daaraan is dat we met de klant al snel tot de echte kern van de vraag komen: hoe teel ik zo efficiënt mogelijk?"

De in de kassen opgegroeide van Dijk is Codema's expert op het gebied van logistieke systemen. Hij heeft vanuit die discipline een brede kijk op de ontwikkelingen in de verschillende markten waarin Codema actief is - voedsel-, sier- en kruidenteelt én hoe de vraag zich per regio ontwikkelt. Met name internationaal neemt de vraag naar complete teeltsystemen toe: "In Nederland en zelfs in West-Europa blijven vaste klanten ons benaderen voor onze expertise rond één discipline. Maar een investeerder, adviesbureau of kassenbouwer die in Noord-Amerika of Azië een grote kas wil neerzetten, heeft behoefte aan een compleet teeltsysteem. Een multidisciplinair team van Codema richt zich op het ontwerp, de productie en installatie van een compleet teeltsysteem. Daar waar deze taak voorheen bij de klant zelf lag, ontzorgt Codema de klant hierin. Het multidisciplinaire team zorgt ervoor dat alle disciplines van logistiek, bewatering en belichting, naadloos op elkaar aansluiten. Vanaf het eerste begin, houden we daar rekening mee."

Vaste kweektafels en roltafels tuinbouw
"Op Codema's vaste kweektafels en roltafels kweekt men onder andere veel jonge planten voor de groenteteelt op. In Nederland gebeurt dit vooral door gespecialiseerde bedrijven die hun jonge planten verkopen en afleveren bij de uiteindelijke telers. Dat kan omdat in Nederland de afstanden kort zijn. In Rusland, maar ook zeker Amerika of China, zijn de afstanden hiervoor vaak te groot.

Daar komt bij dat de oppervlaktes van bijvoorbeeld tomatenkassen zo groot zijn, dat steeds meer telers of investeerders ervoor kiezen om de opkweek van jonge planten zelf te doen. De kweek van jonge planten is op die manier een integraal onderdeel van de operatie in de kas. Dit maakt dat de vraag naar deze vaste kweek- of roltafels toeneemt. Codema's logistieke expertise is hierbij natuurlijk onontbeerlijk, want hoe past dit in het complete ontwerp van de kas?"

Mobiele containersystemen
"Mobiele containersystemen zijn de basis waarmee Codema in 1975 (destijds HAWE) de eerste stappen zette op het gebied van logistiek. Containersystemen zorgen ervoor dat de flexibiliteit enorm steeg, door middel van automatisering bouwden we het logistieke systeem in een kas als lego op. Onze containersystemen zijn toepasbaar van praktisch alle wereldwijde vraagstukken om teelt mobiel en logistiek handelbaar te maken. Zowel in sier en voedselteelt als ook voor de opkweek van jonge planten, is dit een oplossing.

De vraag naar deze systemen volgt de belangrijkste ontwikkelingen in onze markt; waar zit de groei? Daar ontstaat vraag naar automatisering en logistiek. De afgelopen jaren was dit in de cannabisteelt, maar daarvoor was het de sierteelt en nu komt vertical farming op. Het is een bewezen oplossing en daarom voor veel investeerders en telers ideaal. Codema onderscheidt zich verder omdat wij dit systeem niet alleen produceren, installeren en onderhouden, maar ook in het voortraject helpen bij het ontwerp van de kas. Wij hebben alle kennis en ervaring in huis om de kas zo in te delen dat de containers gedurende alle fasen zo efficiënt mogelijk vervoerd worden.

Dat betekent trouwens niet dat de ontwikkeling op dit vlak stilstaat. We blijven ontwikkelen en testen en komen dagelijks in aanraking met nieuwe uitdagingen. We kijken bijvoorbeeld naar nieuwe materialen of systemen om het systeem veiliger, zuiniger of juist milieuvriendelijker te maken."

Substraatsystemen op goten
"Een fantastisch system voor hoge draadgewassen zoals komkommer, tomaat en paprika. Naar verwachting blijven die gewassen altijd op dit soort systemen staan. Er is eerder geprobeerd om een tomatenplant op een mobiel systeem te krijgen, maar dat werd nooit kostenefficiënt. Dus op het gebied van logistiek vindt hier weinig ontwikkeling plaats.

De ontwikkeling op het gebied van goten of substraatmatten, is een ander verhaal. Verschillende partijen werken hard om deze onderdelen goedkoper en efficiënter te maken. Mijn collega's op het gebied van watermanagement kunnen natuurlijk al hun kennis en kunde kwijt op het gebied van fertigatie. Maar als je over tien jaar een hedendaagse tomatenkas inloopt, denk ik dat je nog steeds een vaste opstelling ziet."

Efficiënt voedsel telen
"Voedselproductie is een speerpunt voor Codema. Het door ons op technisch gebied doorontwikkelde mobiele gotensysteem, is bij een aantal gewassen dé oplossing voor efficiënte teelt. Bij het ontwerp van een mobiel gotensysteem komt de kennis uit verschillende disciplines al van nature samen. Watermanagement zorgt ervoor dat de plant precies genoeg water en voeding krijgt. Daarnaast zorgt verlichting en klimaat voor de juiste teeltomstandigheden en verricht software de aansturing en kwaliteitscontrole. Het logistieke aspect staat centraal en zorgt ervoor dat de afstand tussen de goten automatisch vergroot wordt tijdens de verschillende groeifases. Zo zorgen we er samen voor dat er zo efficiënt mogelijk geteeld wordt: er gaat zo min mogelijk - water, arbeid, energie of grondstoffen - verloren.

Op dit gebied volgen ontwikkelingen elkaar in rap tempo op. Momenteel werken we aan twee verschillende projecten in China waarin we grote stappen zetten. Er is bijvoorbeeld meer variatie in gewassen mogelijk en de benodigde arbeid is verder teruggedrongen. De komende jaren blijven we daar stappen in maken."

Meerlagen teeltsystemen
"Meerlagenteelt noemt men vaak in één adem met vertical farming. Veel mensen denken bij allebei aan een gebouw waarin men, boven elkaar, verschillende gewassen teelt. In de praktijk is hier nog geen standaardoplossing voor. Het telen van kruiden vraagt om een compleet andere oplossing dan bijvoorbeeld sla.

Codema heeft uitgebreide ervaring met alle aspecten van meerlagenteelt. Dat komt door onze kennis van en ervaring met het telen van een grote verscheidenheid aan gewassen. Bij meerlagenteelt is de klimaatinstallatie namelijk veelal leidend. Dit systeem bepaalt de afmetingen waarbinnen onze oplossing moet passen. De ene keer is dat drie, de andere keer zes meter. Tevens is de benodigde capaciteit van groot belang. Hoeveel kilogram wil men per uur oogsten? Wij zijn dus continu technisch aan het schakelen en houden daarbij in gedachten wat het gewas nodig heeft. In de praktijk vraagt dus elke kas om een andere oplossing. En laat maatwerk nu net de kracht van Codema zijn."

Het belang van samenwerking
"Meerlagenteelt is wel een vreemde eend in de bijt. Als Codema zijn we namelijk gewend om onze kennis te delen. Het is normaal in onze wereld dat je, als je een containersysteem zoekt, je eerst bij vijf kassen gaat kijken waar het systeem al draait. Zo bepaal je zelf wat het beste bij jouw vraag past. Codema is ook aangesloten bij verschillende brancheorganisaties waarin kennisdeling en de groei van de Nederlandse tuinbouwsector voorop staat.

Maar in de meerlagenteelt spelen andere belangen een rol. Een geheimhoudingsovereenkomst, ook wel een non-disclosure agreement (NDA) genoemd, is hierin de normaalste zaak van de wereld. Hierin is vastgelegd dat ik na oplevering vaak een installatie, welke ik zelf namens Codema gebouwd heb, niet zomaar meer met potentiele klanten kan bezoeken. Dat was even wennen. Terwijl we nog zoveel van elkaar kunnen leren.

De komende jaren blijft de markt vragen naar oplossingen waarmee we onze afhankelijkheid van weersinvloeden beperken. Of waarmee we op een beperkt oppervlak genoeg voedsel produceren om een druk of waterarm gebied te voeden.

Zowel glastuinbouw als ook meerlagenteelt zijn goede, praktisch haalbare en efficiënte systemen die zorgen voor controle op de betrouwbaarheid van teeltomstandigheden. Codema levert wereldwijd, in nauwe samenwerking met haar internationale partners, complete oplossingen die deze betrouwbare productie mogelijk maken."

Bron: Goedemorgen